Krisztina de Chatel
Scala &Limited
Krisztina de Châtel is al decennia de grande dame van de Nederlandse moderne dans. De van oorsprong Hongaarse choreograaf maakte ruim zeventig choreografieën en drie dansfilms.
Een tweeluik over gevangenschap
De restricties van het afgelopen anderhalf jaar maakten de eeuwige strijd van de mens met zijn beperkingen – een terugkerend thema in de choreografieën van De Châtel – ineens heel actueel en concreet. Maar de gebeurtenissen rond Covid-19 versterkten een nog veel groter probleem: het gevoel existentieel gevangen te zitten, als man, als vrouw, als witte, als zwarte, als mens. Onze speelruimte, in tijd en ruimte, lijkt steeds kleiner. In dit tweeluik geeft De Châtel uitdrukking aan deze gevangenschap. In Scala zoeken vijf vrouwen houvast op een ronddraaiende wenteltrap; in Limited zoekt een mannelijke danser zijn bewegingsmogelijkheden, opgesloten in een glazen buis.
“Het is De Châtel ten voeten uit: strijdbare vrouwen die in volle concentratie minimalistische patronen uitvoeren. Het is ook De Châtel anno nu: evenzeer geïnspireerd door ruimtelijke uitdagingen als maatschappelijke en geopolitieke ontwikkelingen.”
– NRC Handelsblad ★★★★ over Scala
“Het is prachtig hoe De Châtel werkt met tegenstellingen: mens-machine, licht-donker, gevoelig-hard. De trap is als oorlogstuig, eenmaal op gang gebracht is er geen houden meer aan.”
– Trouw ★★★★ over Scala
Scala & Limited
“Het is van belang dat er een reactie komt op deze tijd, waarin er artistiek zoveel beperkingen zijn geweest. Niet om zielig te doen, maar om niet te vergeten. Het is onze taak als kunstenaars om te reflecteren op deze moeilijke tijd, die nog niet voorbij is, voor het publiek, maar ook voor onszelf als makers. Wie weet wat de toekomst brengt?
Mijn programma Scala & Limited is een artistieke reactie, voor het publiek en voor de sector. Het plexiglas van de buis van Limited bevindt zich dicht op de huid van de danser. Je ziet de uitzonderlijke mogelijkheden van het menselijk lichaam, dat immers wordt geconfronteerd met deze materie. Het niet uit kunnen breken is een voldongen feit. Het menselijk lichaam kronkelt en manoeuvreert, wordt fel en onderzoekt de minimale ruimte die nog tot zijn beschikking staat.
In Scala vormen de verschillende breedtes en hoogtes van de treden en de beweging van de trap een groot gevaar dat de vrouwen gezamenlijk proberen te trotseren.”
– Krisztina de Châtel
choreografie: Krisztina de Châtel | dans ‘Scala’: Marina Bilterijst, Patricia van Deutekom, Alice Gioria, Martina Orlandi, Federica Panariello, Julia Drittij | danser ‘Limited’: Ivan Montis | compositie: J.S. Bach en Han Otten
Choreographer Krisztina de Châtel’s double bill Scala & Limited features five female dancers in Scala and a male solo in Limited.
“Movement doesn’t necessarily become richer when a person has more space. On the contrary, as the space becomes more limited, it becomes more intense.” (Krisztina de Châtel)
People’s eternal struggle with their limitations
The restrictions of the past two years suddenly made people’s eternal struggle with their limitations – a recurring theme in Krisztina de Châtel’s choreographies – very timely and relevant. However, the events around the Covid-19 pandemic have also intensified a much greater social problem: the feeling of being existentially trapped – as a man or woman, as white or black, as a human being. It is surfacing everywhere as a result of global threats such as polarisation, terror and climate change and because of the lack of perspective and opportunities for physical and spiritual growth. People’s individual creative space appears to be shrinking in time and space.
De Châtel articulates this sense of imprisonment in the double bill Scala & Limited: in Scala, five women try to gain a foothold on a revolving spiral staircase. In Limited, a male dancer trapped in a glass cylinder explores his range of movement.
“It is typical De Châtel: assertive women, fully focused on performing minimalist patterns. It is also de Châtel today: inspired by spatial challenges, as well as social and geopolitical developments.“
– NRC ★★★★ about Scala
“It is amazing how de Châtel uses contrasts: man-machine, light-dark, sensitive-hard. The stair is like a war machine: once it has been activated, it cannot be stopped.“
– Trouw ★★★★ about Scala
