Nieuwe initiatieven Lavinia Meijer

Sterharpiste Lavinia Meijer is een van de veelzijdigste musici van deze tijd. Ze werkte samen met internationale grootheden als Philip Glass, Ludovico Einaudi, Iggy Pop, Ólafur Arnalds en Michiel Borstlap. In 2019 voegde ze met het meerdelige Untitled een prachtig nieuw hoofdstuk toe aan haar oeuvre. Door de coronacrisis vielen grote internationale tournees weg, maar er ontstonden ook opvallende nieuwe initiatieven.

“Vlak voor de lockdown had ik nog een tournee van vier weken staan, die mij naar Korea, Rusland, Duitsland en New York zou brengen. Die is gelukkig nog doorgegaan. Maar de concerten met Philip Glass en Iggy Pop, waarmee ik in juni ook naar Groningen zou komen, vielen weg. Dat was misschien nog wel de grootste teleurstelling. Voor mij was die tournee echt een mijlpaal, waar ik lang naar had toegeleefd. Ik hoop ontzettend dat het alsnog kan plaatsvinden.”

“Ik zat net nog even door mijn agenda te bladeren. Wat opvalt is dat die ondanks alle coronamaatregelen niet leger is geworden. Misschien ligt dat ook in mijn aard, dat ik vrijgekomen plekken opvul met andere activiteiten die mij voldoening geven. Ik heb natuurlijk het voordeel dat ik solo speel en dus niet te maken heb met de beperkingen waar je als groot ensemble tegenaan loopt. Ik ben dus vrijwel direct op zoek gegaan naar wat er wel kon en ben zelf zalen gaan benaderen. Zo kon ik vanaf augustus toen er nog dingen konden met regelmaat optreden. Weliswaar voor een beperkte hoeveelheid publiek, maar toch. Dat was een hele speciale ervaring. Je voelt dat we in een bijzondere tijd leven en dan is het net alsof iedereen het nog meer waardeert. Ik heb zelf ook enorm genoten van die concerten.”

“Ook voor de zomer heb ik niet stilgezeten. Zo heb ik concerten verzorgd voor psychiatrische patiënten, een beetje een vergeten groep in deze tijd. Net als ouderen mochten zij tijdens de eerste lockdown geen bezoek ontvangen, wat voor veel eenzaamheid zorgde. Bij mooi weer zat ik te spelen in tuinen en op binnenplaatsen van psychiatrische instellingen en verslavingsklinieken. Dat gaf zo veel voldoening ik voelde me ook echt heel erg welkom daar. Het is fijn om op zo’n manier iets toe te kunnen voegen, je nuttig te voelen.”

Wat een mooi initiatief. Is dat iets dat echt ontstaan is in coronatijd of deed je dat soort optredens sowieso al?

“Ik deed het al wel, zij het in mindere mate. Als kind moest ik van mijn harpdocente zo veel mogelijk speelervaring opdoen. Dus ging ik naar bejaardentehuizen om daar try-outs te doen. Later heb ik in verschillende hospices gespeeld. Het idee om concerten te geven bij psychiatrische inrichtingen ontstond toen ik aan het begin van de coronaperiode daarover in gesprek raakte met Frank Bonekamp, oprichter en directeur van de Stichting Socialrun, een organisatie die zich inzet voor sociale acceptatie van mensen met een psychische aandoening en vooroordelen daarover uit de wereld wil helpen. Met zijn hulp kon ik vrij snel een tournee organiseren, hij heeft contacten met alle GGZ-instellingen in Nederland.”

“Maar er waren ook andere projecten en lichtpuntjes. Ik componeer zelf en daar heb ik nu meer ruimte voor. Daarnaast ben ik druk bezig met een nieuw album. En een paar jaar geleden ben ik begonnen met Untitled, een levenswerk waarin ik muziek verbind aan persoonlijke ervaringen en verbinding zoek met andere genres als beeldende kunst, literatuur, spoken word en film. Het is een zoektocht naar de essentie van deze tijd. Hoe zullen we over pakweg honderd jaar terugkijken? Het programma is ontstaan vanuit de vraag: wat is mijn plek als artiest in deze wereld? In het eerste deel, dat begin 2019 in première is gegaan, had ik een soort resetmoment verwerkt, een moment waarop je probeert terug te keren naar de kern. Ruim een jaar later werden we overvallen door het coronavirus, dat wereldwijd voor een reset zorgt. Door me met dit soort projecten bezig te houden, blijft voor mij het gevoel van nuttig zijn ook in deze tijd overeind.”

Zijn er ook kleine dingen die normaal gesproken ondersneeuwen, maar waar je nu meer aandacht en tijd aan kan geven?

“Wat ik heel fijn vind is dat ik het afgelopen jaar meer tijd kon vrijmaken om met vrienden af te spreken. Ik heb een hele hechte vriendengroep om me heen, maar door alle internationale tournees en andere verplichtingen zijn de afspraken vaak korter dan ik zou willen. Nu hoef ik wat minder op de klok te kijken en kunnen we tijdens een wandeling ook echt de tijd nemen voor een goed gesprek. Dat is mij heel dierbaar. Daarnaast merk ik dat sporten een andere betekenis heeft gekregen. Ik loop regelmatig hard, dat deed ik ook al voor de coronacrisis. Het geeft me een positief gevoel. Maar waar ik dat eerder verbond aan het resetten van mijn systeem, de adrenaline van een concert uit mijn lichaam krijgen, merk ik nu dat hardlopen mij vooral ontspanning en inspiratie geeft. Het is nog net zo belangrijk, maar het heeft een andere rol gekregen.”

Welke rol speelt kunst en cultuur voor jou in tijden dat het allemaal even tegenzit. Welke boeken of welke muziek kan jou opbeuren?

“Toen ik drie jaar geleden in Amsterdam kwam wonen, heb ik een housewarming playlist gemaakt. Daarop staan alleen maar liedjes waar ik vrolijk van word. Als ik die playlist nu opzet, word ik direct weer blij. Maar dat komt ook door de associatie die ik erbij heb. Wat voor muziek er in die lijst staat? Gewoon jarentachtig-popmuziek, een hele grappige mix met van alles en nog wat en muziek van artiesten waarmee ik heb samengewerkt of die ik heb ontmoet. Verder wil ik mij ook nu blijven voeden met kunst. Dat vormt voor mij een heel essentieel en inspirerend onderdeel van het leven. Ik bezocht voorheen met enige regelmaat voorstellingen, concerten en musea en dan deed ik altijd weer inspiratie op. Dat mis ik enorm. Ik probeer nu online het een en ander te volgen, dingen die ik kan verbinden met datgene waarmee ik zelf bezig ben. Het biedt weliswaar niet die intense live-ervaring, maar het houdt me wel up and going.”

Zijn er dingen die je meeneemt als straks alles weer een soort van normaal wordt?

“Dat is lastig om te voorspellen. Leven we niet altijd in herhalingen en oude gewoontes? Dat is een vraag die ook in het programma Untitled naar voren kwam. Als ik in Korea ben en ’s ochtends aan een Koreaans ontbijt zit, denk ik: geweldig, dat houd ik erin als ik straks weer thuis ben. Maar zodra ik in Nederland ben, zit ik weer aan de muesli. Het is misschien een rare vergelijking, maar ik denk dat mensen vaak geneigd zijn te vervallen in oude patronen. En wat mijzelf betreft heb ik het gevoel – en dat is niet om mijzelf omhoog te prijzen – dat ik met Untitled sowieso al bezig was aan een zoektocht naar een bepaalde innerlijke verrijking. Dat is niet veranderd en dat zal ook niet veranderen.”

Wat ontbijten ze eigenlijk in Korea?

“Warm. Rijst, soep, een paar bijgerechtjes en natuurlijk kimchi, een heftige smaak, maar wel heerlijk!”